Το 8ο πλέον Ινστιτούτο του, το Ινστιτούτο Πετρελαϊκής Έρευνας (ΙΠΕ), ιδρύει το Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας (ΙΤΕ), σε συνεργασία με το Πολυτεχνείο Κρήτης. Το νέο Ινστιτούτο θα εδρεύει σε έκταση που έχει παραχωρήσει το Πολυτεχνείο, στα Χανιά.
Δείτε
Το σχετικό νομοσχέδιο ψηφίστηκε στη Βουλή στις 17 Ιανουαρίου 2019. Η επίσημη ανακοίνωση της ίδρυσης του νέου Ινστιτούτου του κορυφαίου Ερευνητικού Ιδρύματος της Χώρας, πραγματοποιήθηκε σήμερα Δευτέρα 21 Ιανουαρίου, σε ανοιχτή τελετή που διοργανώθηκε στο Κέντρο Αρχιτεκτονικής Μεσογείου (Μεγάλο Αρσενάλι) στα Χανιά. Την εκδήλωση χαιρέτησαν ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας καθ. Γιώργος Σταθάκης, ο Αναπληρωτής Υπουργός Έρευνας και Καινοτομίας καθ. Κώστας Φωτάκης, ο Περιφερειάρχης Κρήτης κ. Σταύρος Αρναουτάκης και ο Δήμαρχος Χανίων κ. Αναστάσιος Βάμβουκας.
Χαιρετισμό επίσης απηύθυναν ο κ. Ιωάννης Γρηγορίου, Γενικός Δ/ντης Έρευνας και Παραγωγής Υδρογονανθράκων του ομίλου Ελληνικά Πετρέλαια (ΕΛΠΕ ΑΕ) και ο κ. Ιωάννης Μπασιάς, Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της Ελληνικής Διαχειριστικής Εταιρείας Υδρογονανθράκων (ΕΔΕΥ ΑΕ).
Οι ερευνητικές κατευθύνσεις του ΙΠΕ προσανατολίζονται σε 3 κεντρικούς πυλώνες: Στην έρευνα για την εξεύρεση κοιτασμάτων υδρογονανθράκων, στην αξιοποίηση των κοιτασμάτων, δηλαδή την εξόρυξη υδρογοναθράκων, και στον πυλώνα της προστασίας του περιβάλλοντος.
Κύριο σκοπό της δημιουργίας του «Ινστιτούτου Πετρελαϊκής Έρευνας» στο ΙΤΕ αποτελεί η ενσωμάτωση στο Ίδρυμα μίας νέας περιοχής ερευνητικού ενδιαφέροντος, ζωτικής σημασίας για τα Ελληνικά και Ευρωπαϊκά δεδομένα. Βασικοί τομείς της ερευνητικής του δραστηριότητας θα είναι η ανίχνευση, ο εντοπισμός και η εκμετάλλευση κοιτασμάτων υδρογονανθράκων, η ανάπτυξη συστημάτων παρακολούθησης και εποπτείας της εξόρυξης, της αποθήκευσης, της επεξεργασίας και της διάθεσης των υδρογονανθράκων, δραστηριότητες σημαντικές για τη χώρα τις επόμενες δεκαετίες, με ιδιαίτερο οικονομικό και γεωπολιτικό αποτύπωμα.
Η επιλογή της έδρας του Ινστιτούτου σε χώρους που έχει παραχωρήσει το Πολυτεχνείο Κρήτης στα Χανιά, θα δώσει τη δυνατότητα να αξιοποιηθεί η γνώση, η εμπειρία και οι υποδομές στην επιστήμη του πετρελαίου που ήδη υφίστανται εκεί, σε συνδυασμό με τη γνώση που έχει συσσωρευτεί στο Ινστιτούτο Επιστημών Χημικής Μηχανικής του ΙΤΕ στην Πάτρα, όπου τα τελευταία 35 χρόνια έχουν αναπτυχθεί σημαντικές ερευνητικές δραστηριότητες με διεθνή αναγνώριση, τόσο στην εξόρυξη υδρογονανθράκων όσο και σε τεχνολογίες αποκατάστασης υπεδάφους ρυπασμένου με πετρελαιοειδή αλλά και παρακολούθησης της ατμοσφαιρικής ρύπανσης. Παράλληλα, υπάρχει συνάφεια και με την έρευνα που γίνεται στο Ινστιτούτο Μοριακής Βιολογίας και Βιοτεχνολογίας του ΙΤΕ, όπου διεξάγονται μελέτες στους τομείς της διατήρησης των οικοσυστημάτων και των συνεπειών που μπορεί να έχει στο περιβάλλον η αξιοποίηση των υδρογονανθράκων.
Η ανάπτυξη του νέου αυτού Ινστιτούτου πρόκειται να λειτουργήσει καταλυτικά στην ενδυνάμωση της πετρελαϊκής έρευνας στην Ελλάδα, μέσω της καλλιέργειας νέων συνεργειών με όλες τις σχετικές με την πετρελαϊκή έρευνα δομές σε Πανεπιστήμια και ερευνητικούς φορείς της χώρας. Φιλοδοξεί δε να συμβάλει στην αναστροφή της διαρροής εγκεφάλων (brain drain) αποτελώντας σημαντικό πόλο έλξης νέων επιστημόνων (Ελλήνων και μη) από το εξωτερικό.
Όπως δήλωσε ο Πρόεδρος του ΙΤΕ καθ. κ. Νεκτάριος Ταβερναράκης, «Η ίδρυση του Ινστιτούτου Πετρελαϊκής Έρευνας του ΙΤΕ αποτελεί πρωτοβουλία στρατηγικής σημασίας με ιδιαίτερο ερευνητικό, οικονομικό και γεωπολιτικό ενδιαφέρον για την Κρήτη και για ολόκληρη τη Χώρα. Θα δώσει δε σημαντική δυναμική στην έρευνα που αφορά τον εντοπισμό κοιτασμάτων υδρογονανθράκων, και την αξιοποίηση ήδη υπάρχουσας τεχνογνωσίας και ερευνητικών αποτελεσμάτων στο ΙΤΕ και το Πολυτεχνείο Κρήτης».
Ο Πρύτανης του Πολυτεχνείου Κρήτης καθ. κ. Ευάγγελος Διαμαντόπουλος, δήλωσε επίσης: «Το Πολυτεχνείο Κρήτης προσβλέπει στη συνεργασία με το Ινστιτούτο Πετρελαϊκής Έρευνας για την εκτέλεση κοινών ερευνητικών έργων, την από κοινού εκπόνηση διδακτορικών, μεταπτυχιακών και διπλωματικών εργασιών και στην πρόσβαση σε εξειδικευμένο εξοπλισμό και υπηρεσίες. Η Σύγκλητος του Πολυτεχνείου Κρήτης ομόφωνα αποφάσισε την παραχώρηση προς χρήση στο ΙΤΕ έκτασης 35 στρεμμάτων της Πολυτεχνειούπολης, με σκοπό την ανέγερση των απαιτούμενων εγκαταστάσεων του Ινστιτούτου. Επιπρόσθετα, με την έναρξη λειτουργίας του Ινστιτούτου και έως την ολοκλήρωση των απαιτούμενων εγκαταστάσεών του, θα διαθέσει έναν κατάλληλο χώρο 250 τ.μ. για την έναρξη των ερευνητικών δραστηριοτήτων του».
Γ. Σταθάκης: Η Κρήτη, βασικός ενεργειακός πόλος της βιομηχανίας πετρελαίου και φυσικού αερίου
«Η ενεργός συμμετοχή των πανεπιστημιακών σχολών και ερευνητικών κέντρων της χώρας βρίσκεται στον πυρήνα του αναπτυξιακού σχεδίου της κυβέρνησης, κάτι που προφανώς ισχύει και για την περίπτωση της αξιοποίησης των ορυκτών πόρων», δήλωσε ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Γιώργος Σταθάκης, μιλώντας σήμερα στα Χανιά, σε εκδήλωση για την ίδρυση του Ινστιτούτου Πετρελαϊκής Έρευνας (ΙΠΕ). «Η δημιουργία του ΙΠΕ εξυπηρετεί τους παραπάνω στόχους και παρέχει τη δυνατότητα εστιασμένης έρευνας, ανάλογα με τις ανάγκες της χώρας και τις προτεραιότητες της επιστημονικής κοινότητας», σημείωσε ο Υπουργός. «Παράλληλα θα είναι πιο ευέλικτο στη χρήση στοχευμένων χρηματοδοτικών εργαλείων, με πολλαπλασιαστικά αποτελέσματα για την ενίσχυση της τοπικής οικονομίας και κοινωνίας, με γνώμονα την προστασία του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος».
Η δημιουργία του ΙΠΕ είναι αποτέλεσμα συνεργασίας του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας και της Γενικής Γραμματείας Έρευνας και Τεχνολογίας. Ενσωματώνει στο Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας (ΙΤΕ) μία νέα περιοχή ερευνητικού ενδιαφέροντος, ζωτικής σημασίας για τα ελληνικά και ευρωπαϊκά δεδομένα. Το νέο Ινστιτούτο προσθέτει αξία στην Κρήτη και την αναδεικνύει σε βασικό ενεργειακό πόλο της βιομηχανίας πετρελαίου και φυσικού αερίου στην Ελλάδα.
Η σημαντική βελτίωση της τεχνολογίας εντοπισμού και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων, με όρους πλήρους ασφάλειας για το περιβάλλον και τους εργαζομένους, καθώς και ο εντοπισμός μεγάλων κοιτασμάτων στα νότια της χώρας (κοίτασμα Ζορ στην Αίγυπτο), επιτρέπουν την αισιοδοξία ότι η Ελλάδα πέρα από κόμβος μεταφοράς ενέργειας μπορεί να γίνει και χώρα παραγωγός. Ήδη το επενδυτικό ενδιαφέρον είναι μεγάλο από κολοσσούς του ενεργειακού κλάδου, όπως η ExxonMobil, η Total, η Repsol και η Edison.
Όπως σημείωσε ο Υπουργός, «προχωρά η αναμόρφωση του θεσμικού πλαισίου υδρογονανθράκων, ώστε αφενός να διαμορφωθεί ένα ασφαλές επενδυτικό περιβάλλον, αφετέρου να διασφαλιστεί το δημόσιο συμφέρον». Παράλληλα εξασφαλίζονται σημαντικά οφέλη για το Δημόσιο και τις τοπικές κοινωνίες. Επιπρόσθετα, τόνισε, στην εθνική νομοθεσία «η Πολιτεία έχει ενσωματώσει πλήρως την ευρωπαϊκή περιβαλλοντική νομοθεσία, που είναι η αυστηρότερη στον κόσμο και οι όροι των συμβάσεων προβλέπουν όλους τους σύγχρονους μηχανισμούς προληπτικής ασφάλειας».
Ο κ. Σταθάκης ανήγγειλε ότι θεσμοθετούνται άμεσα Περιφερειακά Παρατηρητήρια για το περιβάλλον και την ασφάλεια της έρευνας και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων, με τη συμμετοχή συμμετέχουν εκπρόσωποι της περιφέρειας, των δήμων και των αρμόδιων επιστημονικών φορέων. Στις αρμοδιότητες των Παρατηρητηρίων, τόνισε, είναι η παρακολούθηση της τήρησης των περιβαλλοντικών όρων των προγραμμάτων έρευνας και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων, καθώς και των επιπτώσεών τους στο φυσικό και ανθρωπογενές περιβάλλον.
«Πρωτοβουλία που τρέχει μπροστά από τις εξελίξεις»
«Πρόκειται για μια απόφαση που δεν προέκυψε απλά από τα δεδομένα και τις ανάγκες της εποχής, αλλά πολύ περισσότερο για μια πρωτοβουλία που τρέχει μπροστά από τις εξελίξεις», τόνισε στο χαιρετισμό του ο κ. Αρναουτάκης.
Για την Περιφέρεια Κρήτης, οπως εξήγησε ο Περιφερειάρχης, η λειτουργία στα Χανιά, στο Πολυτεχνείο Κρήτης, ενός Ινστιτούτου που θα παράγει καινοτομία σχετικά με την ανίχνευση, τον εντοπισμό και την εκμετάλλευση των νέων κοιτασμάτων αποτελεί μια σημαντική εξέλιξη.
Ο κ. Αρναουτάκης χαρακτήρισε την απόφαση «θετική πρωτοβουλία» καθώς θα επιτηρείται και θα εκφέρεται εμπεριστατωμένη γνώμη για τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις από τις έρευνες μέχρι την εξόρυξη, την αποθήκευση, την επεξεργασία και τη διάθεση των υδρογονανθράκων στη θαλάσσια περιοχή δυτικά και νότια της Κρήτης ενώ έκανε λόγο για ένα σημαντικό βήμα με πολλαπλά οφέλη στο ερευνητικό, οικονομικό αλλά και στο φυσικό περιβάλλον του νησιού.
«Το υπό ίδρυση Ινστιτούτο αναδεικνύει τη δυναμική του νησιού. Τη δυνατότητά του να εξελιχθεί σε ενεργειακό κόμβο μέσα από τις έρευνες και την εκμετάλλευση των υδρογονανθράκων, αλλά και μέσα από διακρατικά και ευρωπαϊκά έργα μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου από τη λεκάνη της Μεσογείου», σημείωσε ο κ. Αρναουτάκης.
Ο Περιφερειάρχης υπενθύμισε πως η Περιφέρεια Κρήτης έχει θέσει ως βασικό στόχο τα τελευταία χρονιά «τη δημιουργία μιας ζώνης καινοτομίας με διεθνείς προδιαγραφές».
«Μιας ζώνης καινοτομίας, η οποία θα καταφέρει να κατοχυρώσει την παρουσία της κατ’ αρχήν σε πανευρωπαϊκό επίπεδο.
Έχουμε τη δυνατότητα να το κάνουμε. Διαθέτουμε τα πανεπιστήμια, τα ερευνητικά κέντρα. Έχουμε τη σπουδαιότερη πρώτη ύλη, τους ανθρώπους μας. Και από μεριάς μου θέλω να διαβεβαιώσω, ότι ως Περιφέρεια επιδεικνύουμε τη βούλησή μας. Αναλαμβάνουμε πρωτοβουλίες, στοχεύοντας σε όλες τις διαθέσιμες χρηματοδοτήσεις, για να ενισχύσουμε την εξωστρέφεια, την καινοτομία, να προσελκύσουμε νέους επιστήμονες από την Ελλάδα και τον κόσμο, να διεκδικήσουμε ανταγωνιστικά ερευνητικά προγράμματα σε συνεργασία με τον ιδιωτικό τομέα», ανέφερε.
Κλείνοντας, εξέφρασε τα συγχαρητήρια του στον Πρύτανη του Πολυτεχνείου Κρήτης Ευάγγελο Διαμαντόπουλο καθώς και τον Πρόεδρο του ΙΤΕ Νεκτάριο Ταβερναράκη για την αδιάλειπτη και ουσιαστική συνεργασία καθώς και τον Υπουργό Γιώργο Σταθάκη γιατί επέλεξαν την Κρήτη και τα Χανιά για την επίσημη ανακοίνωση της ίδρυσης του Ινστιτούτου.
